خبرگزاری ایسنا
مهندس «خدابخش داودی نصر» در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: تولید مواد غذایی، علوفه ،الیاف و دیگر محصولات از راه زراعت ، باغبانی وباغداری ، پرورش دام و طیور، ماهی و زنبور و جنگلداری و مرتعداری است. تقریبا هیچ مادهی غذایی خارج از حیطه کشاورزی وجود ندارد. محصولات این بخش شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ ، ماهی ، شیر ، لبنیات ، عسل ، غلات ، حبوبات ، قند و شکر ، روغن ، علوفه دام ، گیاهان دارویی ، چوب ، صیفیها و سبزی ، انواع میوهها و… است.
این کارشناسارشد کشاورزی در خصوص زیربخشها گفت: این زیربخشها شامل زراعت، باغبانی، دام و طیور، شیلات و منابع طبیعی است که زیربخش پشتیبانی دارد، مانند دامپزشکی، حفظ نباتات، تعاون روستایی (تشکل های مردم نهاد) ، آموزش ترویج تحقیقات بازرگانی و تنظیم بازارو… است.
وی در خصوص مدیریت و تنظیم رابطه بین آب، خاک و هوا گفت: خاک حاصلخیز دارای توان اکولوژیکی و برخوردار از ماده آلی کافی است. آب از نظر میزان،کیفیت و تامین به موقع در مراحل مختلف رشد گیاه است، مثلا گندم برای جوانه زنی به درجه حرارت ۱۵تا۲۵ درجه در محیط اطراف و حدود ۱۰سانتیمتر در خاک نیاز دارد. زمان کشت در مناطق گرمسیری نیمه اول آبان و در نقاط سردسیر نیمه اول مهر است.
داودی نصر در خصوص نقش کشاورزی در اقتصاد و توسعه پایدار افزود: بهره برداری و بهره گیری از منابع پایه (آب و خاک)برای استفاده معقول نسل حاضر و توجه به سهم نسل آینده بدون آسیب رساندن به محیط زیست (خاک،آب هوا انسان) است. عمده وظیفه اقتصاد ، امنیت غذایی است که بر عهده بخش کشاورزی است که نقش حساس و تعیین کنندهای است که با اعمال مدیریت صحیح و استفاده بهینه از منابع و نهادهها میتوانیم به تولید و اشتغال پایدار در عرصه کشاورزی برسیم به طوری که که کشاورزی از حالت معیشتی به سمت خودکفایی و بلکه صادرات پیش برود و به تعبیری کشاورزی اقتصادی شود.یعنی ۱تا ۲هکتار کشت آبی گندم بتواند معیشت یک خانوار ۵نفره را در طول سال تامین نماید.کشاورزی در تولید ناخالص داخلی، اشتغال، صادرات غیرنفتی و تامین مواد اولیه صنایع نقش بهسزایی دارد.
این کارشناس ارشد ترویج در خصوص ارتباط کشاورزی با اقتصاد مقاومتی گفت: برای این کار باید فهرست مولفههای اقتصاد مقاومتی را مطرح کنیم. کشاورزی به عنوان یکی از بخشهای مهم اقتصادی باید به سمت تحقق این پنج مولفه برود(دانش بنیان،بهره ور محور،اقتصاد مردمی،درون زایی، برون گرایی)
وی ادامه داد:کشاورزی به عنوان یکی از بخشهای مهم اقتصاد باید به سمت تحقق این ۵ مولفه برود. کشاورزی برای اینکه اقتصادی و مهندسی بشود و از حالت نوسان و تزلزل خارج شود و بتواند با تنشهای درونی و بیرونی بخوبی مقابله کند و مقاوم باشد باید بر مبنای اقتصاد مقاومتی حرکت کند. وجود نوسانات شدید در تولید محصولات کشاورزی با نسخهشفابخش اقتصاد مقاومتی به ویژه مولفههای بهرهوری و دانشبنیانی به پایداری و ثبات میرسد.
این مدرس دانشگاه در خصوص کشاورزی دانشبنیان گفت: ثبات و پایداری در تولید فقط با دانایی محوری و بکارگیری از نهادهها و عوامل کشاورزی برمبنای علم و دانش و نوآوری و فناوریهای روز حاصل میشود. امروزه متاسفانه ضریب نفوذ علم و فناوری در عرصه کشاورزی فقط ۶درصد است یعنی از حدود۱۰۰ فناوری و یافتههای علمی و پژوهشی صرفا ۶مورد به صورت کاربردی وارد مزارع میشود.
داودینصر ادامه داد: از مجموع ۷هزار شرکت دانشبنیان فقط حدود ۴۵ شرکت آنها مرتبط با کشاورزی است ( یعنی حدود ۶تا۷ درصد) نتیجه این که خلاء عظیم علمی و کاربردی در حوزه کشاورزی بسیار شدید است. لذا بر همین اساس رهبر انقلاب امسال را سال تولید،دانشبنیان و کارآفرینی نامیدند. باید به کشاورزی به صورت جامع نگاه کرد و زنجیره کامل تولید،توزیع و مصرف باید به کشاورزی به صورت جامع نگاه کرد و زنجیره کامل تولید، توزیع و مصرف را از مرحله کاشت و پرورش تا مرحله نهایی مدنظر قرار داد. تامین به موقع و به اندازه نهادهها و ماشینآلات،تسهیلات بانکی کمبهره و دراز مدت، تامین نقدینگی تولید کنندگان،تضمین خرید و بازاریابی و بازاررسانی و حمایتهای تحقیقاتی و آموزشی از جمله عوامل توجه به زنجیره تولید هستند.
داودینصر در خصوص چالشهای پیشرو گفت: قوانین دست و پاگیر و بوروکراسی شدید اداری در زمینه صدور و تمدید مجوزها و حمایت و پشتیبانی، مشکل بازاریابی و بازار رسانی، عدم وجود برنامه عملیاتی آمایش سرزمین و توسعه متوازن ، نبود استراتژی در زمینه دانشبنیانی اقتصاد، وجود اقتصاد تک محصولی و کم بودن صادرات غیرنفتی ، فقدان بیمه ، کم توجهی به محصولات تولید داخل و واردات بیرویه محصولات خارجی مشابه ، مراکز تحقیقاتی حوزه کشاورزی به جای رویکرد پژوهشهای کاربردی مزرعه محور بیشتر مقاله محور هستند که در نهایت به جای پایداری در تولید به ارتقاء در رتبه اعضای هیئت علمی میشود ، بیتوجهی و نداشتن نگاه جامع به زنجیره تولید تا مصرف ، آشنا بودن فعالان بخش کشاورزی با مولفه دانش بنیان از جمله چالشهای پیشرو هستند.
وی با تاکید بر اینکه جهاد کشاورزی باید نقش پررنگتری در تحقق کشاورزی دانشبنیان داشته باشد، گفت: کار دانشبنیان با پژوهشها و مطالعات معمول تفاوت داردو زمانبر و شامل پژوهشهای متعدد است.
این مدرس دانشگاه در خصوص راهکارهای جبران مشکلات این عرصه گفت: حمایت با برنامه از نظر بیمهای،تسهیلاتی و مالی و بازرایابی و بازار رسانی ، اعتماد و اعتقاد مدیران به موضوع دانشبنیانی در کشاورزی ، معرفی الگوی موفق و تشویق آنان (الگوسازی)، تشویق سرمایهگذاری و سرمایه گذاردن، پرهیز از واردات بیرویه به ویژه محصولات خارجی مشابه ، حمایت از تولید داخل و زنجیره تولید تا مصرف ، حذف یا رفع بوروکراسی زائد و قوانین سخت و دست و پاگیر ، تلاش برای تحرکزایی دانشکدههای کشاورزی با رویکرد دانشبنیانی و توجه به پژوهشهای کاربردی و حضور محققین جهاد کشاورزی در مزارع از جمله راهکارهای مشخص در این عرصه است.